Thời tiết lạnh kèm hanh khô khiến nhiều người da nứt nẻ, bong vảy trắng, ngứa ngáy từ lâm râm châm chích đến khó chịu dữ dội, nhất là vào ban đêm.
Dấu hiệu da mẩn ngứa vào ngày lạnh.
Nguyên nhân da nứt nẻ, gây ngứa vào ngày lạnh
Theo bác sĩ Đặng Bích Diệp, Bệnh viện Da liễu Trung ương, thời tiết lạnh kèm hanh khô khiến nhiều người gặp tình trạng nứt nẻ da, bong vảy trắng và ngứa ngáy khó chịu. Thậm chí, khi gãi nhiều, da trầy xước, chảy máu, sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập gây nhiễm trùng.
Nguyên nhân gây bệnh là chức năng điều tiết của tuyến mồ hôi, tiết bã bị hạn chế nên khiến da khô. Thông thường, da tiết ra những chất hữu cơ như axit organic (chất béo tự nhiên) cùng với mồ hôi giúp da nhờn. Các axít hữu cơ có tác dụng giữ cho da nhờn, mềm mại, đàn hồi bền bỉ chống lại sự xâm nhập của các loại vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng, bụi bẩn… Khi thời tiết khô lạnh, da ít tiết mồ hôi và các chất béo tự nhiên khiến da bị khô và nứt nẻ gây ngứa. Thêm vào đó khi chúng ta sưởi ấm, hoặc mắc một số bệnh như dị ứng, suy tuyến giáp, viêm da, làm cho độ ẩm của da đã ít lại bốc hơi nhanh nên da bị khô và nứt nẻ sinh ngứa. Ngoài ra, da khô, nứt nẻ, ngứa ngáy có thể là dấu hiệu của một tình trạng bệnh lý tiềm ẩn như bệnh viêm da cơ địa.
Trường hợp đợt giá rét ít ngày, da vẫn tiết ra đủ các axit hữu cơ giữ cho da ẩm, mềm, nhờn và đàn hồi tốt, thì chúng ta cảm thấy bình thường. Ngược lại với các đợt lạnh và khô hanh kéo dài, khả năng tiết mồ hôi và các chất hữu cơ của da giảm hẳn, da sẽ bị khô nẻ, ngứa. Khi đến giới hạn an toàn của cơ thể, da không căng giãn thêm, không tiết mồ hôi và các axit hữu cơ để bảo vệ da thì lớp biểu bì da ngày càng mỏng, mất đàn hồi và nứt nẻ gây ngứa. Ngứa thì ta phải gãi, càng gãi càng rách da thêm và ngứa càng tăng.
6 sai lầm khiến da nứt nẻ, gây ngứa vào ngày lạnh
1. Sai lầm - Uống ít nước
Cơ thể cần được cung cấp đủ nước mỗi ngày để tránh tình trạng mất nước khiến da khô nẻ.
Ngại, quên uống nước do không có cảm giác khát khiến da đã bị thiếu ẩm, thiếu nước càng khô hơn. Bác sĩ khuyên rằng nên uống khoảng 2 lít nước mỗi ngày, uống cả khi không khát, tăng cường ăn rau xanh, hoa quả bổ sung vitamin.
2. Sai lầm - Không dưỡng ẩm
Uống nhiều nước là chưa đủ để cấp ẩm da mùa lạnh, hanh khô. Bác sĩ Hoàng Văn Tâm, Phó trưởng khoa Điều trị nội trú ban ngày của Bệnh viện Da liễu Trung ương, khuyên sử dụng kem dưỡng ẩm phù hợp với loại da, vùng da (mặt, cơ thể). Với người da khô có thể dùng thuốc mỡ sẽ hiệu quả. Thời điểm bôi kem dưỡng tốt nhất là sau khi tắm, rửa mặt khoảng 5 phút, khi làn da còn ẩm để kem được thẩm thấu.
Bôi kem mềm ẩm da 2- 3 lần trong ngày. Vì da mỗi người có độ axit/kiềm khác nhau, nên bạn cần nhờ chuyên viên kỹ thuật thẩm mỹ thử và hướng dẫn loại kem ẩm thích hợp với da của bạn. Một số loại tinh dầu thực vật rất tốt để giữ ẩm cho da, chẳng hạn dầu avocado đặc rất tốt cho da khô thiếu nước, dầu cà rốt lại tốt cho da bị ngứa rát, dầu castor tốt cho da bị khô nứt…
Kem dưỡng ẩm giúp da chống lại tình trạng khô nẻ, ngứa ngáy.
3. Sai lầm - Tắm, rửa mặt bằng nước quá nóng
Đây là sai lầm lớn nhiều người gặp, khiến da khô và ngứa. Đó là bởi sau khi tắm, hơi nước nóng sẽ bốc hơi làm bay đi độ ẩm, giảm lớp chất nhờn tự nhiên của da. Chỉ nên tắm bằng nước đủ ấm, xát xà phòng ở các vùng kín như nách, bẹn, hậu môn. Đừng tắm nước nóng quá và không nên kéo dài quá 15 phút, vì nước quá nóng, tắm quá lâu sẽ làm mất hết các chất nhờn bảo vệ da, làm da mau khô và nứt nẻ.
Tuy mùa đông, da ít tiết mồ hôi, chúng ta lại mặc quần áo kín, cơ thể tương đối sạch nhưng tốt nhất vẫn nên tắm ngày một lần để làm cho da sạch và ẩm. Nếu không tắm thì cũng cần lau rửa những vùng kín không thoáng khí hằng ngày. Bác sĩ Tâm khuyên không nên tắm lâu, tắm nhiều lần trong ngày mà nên tắm trong thời gian ngắn, nước ấm. Không dùng nước nóng để rửa mặt. Người da khô cũng nên điều chỉnh số lần rửa mặt nếu quá nhạy cảm, lựa chọn các loại sữa rửa mặt chứa nhiều thành phần dưỡng ẩm.
Tắm xong lau nhẹ như thấm những giọt nước trên mình bằng khăn mềm, có điều kiện thì bôi kem ẩm lên da. Không nên chà xát mạnh đến đỏ người sẽ mất chất nhờn trên da và gây tổn thương cho da. Đối với da mặt, không nên dùng xà phòng hoặc mỹ phẩm lau mặt quá mạnh để tránh mất độ ẩm và chất nhờn. Nên thoa kem dưỡng da buổi sáng và buổi tối trước khi ngủ, nhất là vùng da xung quanh mắt và trán nơi có nhiều vết nhăn. Dùng xà phòng diệt khuẩn và độ xút nhẹ để tránh kích thích da.
Không nên tắm quá lâu khiến da mất chất nhờn bảo vệ, làm da mau khô và nứt nẻ.
4. Sai lầm - Sử dụng xà phòng để tắm
Xà phòng hay một số sản phẩm làm sạch da có độ kiềm cao rất dễ khiến da bị khô căng sau khi sử dụng. Nhiều người còn nấu nước lá (như trà xanh) để tắm, trong khi dù trà xanh giúp kháng khuẩn nhưng khiến da khô, tạo môi trường bất lợi cho da.
Đối với da mặt, không nên dùng xà phòng hoặc mỹ phẩm lau mặt quá mạnh để tránh mất độ ẩm và chất nhờn. Nên thoa kem dưỡng da buổi sáng và buổi tối trước khi ngủ, nhất là vùng da xung quanh mắt và trán nơi có nhiều vết nhăn. Dùng xà phòng diệt khuẩn và độ xút nhẹ để tránh kích thích da.
5. Sai lầm - Dùng máy sưởi hoặc điều hòa nóng quá thường xuyên
Đây là thói quen xấu khiến cho da bị mất nước và khô hơn. Dù mùa đông lanh, thay vì dùng máy sưởi, điều hòa thường xuyên, bạn nên mặc quần áo nhẹ nhiều lớp để tránh quá nóng làm đổ mồ hôi cho cơ thể. Bạn phải luôn giữ ấm cơ thể, nhưng tránh mặc quần áo bằng chất liệu len, bố… vì dễ gây kích ứng da. Bạn cũng không nên mặc quần áo quá chật để tránh cho da khỏi bị cọ xát, dễ gây kích thích tại chỗ.
Khi ra ngoài trời lạnh, cần đeo găng tay, đội mũ để tránh lạnh và bảo vệ da khỏi bốc hơi nước. Nếu bạn là người có cơ địa dị ứng thì cần giảm thiểu thời gian sống trong môi trường có độ ẩm ít vì da dễ bị khô, dễ bị kích thích, làm tái phát bệnh dị ứng da theo mùa.
Chỉ sử dụng máy sưởi khi trời quá lạnh và trong thời gian ngắn để tránh làn da bị mất nước.
6. Sai lầm - Quên bôi kem chống nắng
Khi thời tiết lạnh, khô hanh làm da khô nhanh hơn, nếu tiếp xúc nhiều với khói bụi thì da sẽ càng dễ nứt nẻ, mọc mụn. Cần bảo vệ và che chắn cho da cẩn thận, không quên bôi kem chống nắng, tránh ánh nắng gay gắt chiếu lâu trên da. Đối với người có làn da nhạy cảm thì việc chăm sóc bảo vệ da cần kỹ lưỡng hơn nữa. Bạn phải che mặt tránh nắng và gió, tránh để da tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời nhất là buổi trưa.
Bạn nên bôi kem chống nắng khi ra ngoài trời. Loại kem nên dùng là kem không màu khả năng bảo vệ quang phổ rộng (SPF30 trở lên), có kèm theo chất làm ẩm da phù hợp với tính chất mức độ nhờn của da bạn.
Kem chống nắng có chứa thành phần dưỡng ẩm giúp bảo vệ và cung cấp độ ẩm cho da.